Recensie: Wintervogels, Lars Jonsson

wintervogelsOp details letten, dat kan de Zweedse ornitholoog en kunstenaar Lars Jonsson als geen ander. Hij geniet bekendheid vanwege zijn vogelgids Vogels van Europa waarvan maar liefst acht herdrukken verschenen, maar die nu helaas alleen nog tweedehands verkrijgbaar is. Dit jaar verscheen een prachtig lijvig boek van zijn hand: Wintervogels. Je zou  het boek kunnen beschouwen als één winterdag bij de voedertafel in de tuin van Lars Jonsson. Een lange dag waarop talloze vogels de tuin met een bezoek vereren.

button (1)

 

 

Voor Wintervogels was het de bedoeling een luchthartig boek te schrijven en te tekenen met een paar soorten die hij spontaan zou schetsen. Het begon met de groenling en daarna volgden nog achtenvijftig soorten. Vogels die allemaal recht hadden op evenveel aandacht als de groenling. Zijn huis staat in Zweden, niet gek dus dat er vogels voorbij komen als de kleine bonte specht, de grijskopspecht, pestvogel, goudvink, appelvink, notenkraker en sneeuwgors. Elke vogel is een verhaal op zich.




‘Ontmoetingen met appelvinken geven nog steeds een onmiddellijk en sterk gevoel van iets unieks, iets wat ongewoon en een beetje exotisch is. Elke keer dat een appelvink zich manifesteert bij mijn voedertafel, hoor ik me rustig zeggen: ‘Oeps, appelvink, waar is m’n verrekijker?’ Ze moeten bekeken worden, van genoten worden, ze kunnen niet alleen gelaten worden alsof het ringmussen of groenlingen zijn – ze vragen om aandacht.’

Wintervogels van Lars Jonsson is een boek waar je eindeloos in kunt bladeren. Je bekijkt de tekeningen, leest een deel van de aantekeningen van Jonsson en kijkt daarna met andere ogen naar vogels. Gerichter, intenser denk ik. De teksten zijn niet louter anekdotisch, ze geven vooral informatie over de vogel. Een interessante weetjes:

‘De staartmees is geen echte mees, maar de grootte en het uiterlijk kunnen doen denken aan de echte mezen. De staartmezen vormen een eigen familie zonder een nauwe verwantschap met bijvoorbeeld pimpelmees of glanskop.’

Alle vogels in het boek worden luister bijgezet met prachtige aquarellen van Jonsson. Heb je aspiraties om vogels te gaan tekenen, dan moet je Wintervogels zeker eens lezen en bekijken. Aan de hand van de meester word je dieper ingewijd in de wereld van het vogels tekenen. Van wie kun je het beter leren dan van de meester zelf? De tekeningen zijn werkelijk virtuoos. Geef hem een potlood of penseel en hij tovert de mooiste afbeeldingen op papier. Hij tekent overigens ‘in het echie’. Dus niet van een foto, maar echt met de levendige vogels in de tuin onder zijn raam. Dat geeft de tekeningen een doorleefde zwier, alsof de vogels zo van het papier kunnen wegvliegen. Dat de vogels consequent met opgezette veren zijn afgebeeld, heeft alles te maken met de winter. De winter in Zweden is vaak een redelijk gure en vogels proberen zich dan warm te houden door hun veren op te zetten.

Wintervogels is een lijvig boek dat in samenwerking met Vogelbescherming Nederland en Natuurpunt is uitgegeven. Het is een ode aan de Zweedse avifauna die bijzondere soorten kent die niet of zelden in Nederland te zien zijn. De grijskopspecht bijvoorbeeld, en de bruinkopmees. Zo leer je ook nog eens iets over vogels die je misschien nog nooit gezien hebt.

Maar waarbij de kans dat je hem in Nederland ziet, altijd aanwezig is. Kijk maar eens naar de taigaboomkruiper. Vorig jaar verbleven er ‘zomaar’ twee bij mij om de hoek in het Alblasserbos. In Zweden zwerft de taigaboomkruiper mee met mezengroepen. En zo komt hij ook voor bij de voedertafels:

‘De taigaboomkruiper is vooral een ‘hang around’ bij de mezen rond je voederapparatuur. Hij maakt onderdeel uit van de mezengroepen die zich door de bossen bewegen en duikt daarom natuurlijk ook op bij de voedertafel. Meestal doet hij echter zijn eigen ‘ding’ in de nabijheid, langs een boomstam, houtstapel of stenen muur.’

Wintervogels is een ode aan de vogels die in Scandinavië overwinteren. Een groot aantal soorten overwintert ook in Nederland. Het is een kloek en prachtig uitgevoerde uitgave die je graag op de tafel legt, of een prominente plaats in je boekenkast gunt. Ook nog eens een cadeau waarvan de ontvanger zeker onder de indruk zal zijn.

Wintervogels / Lars Jonsson / Kosmos Uitgevers / hardcover

button (1)

 

 

de beste vogelgidsen 2016